Rob Riemen (cultuurfilosoof, oprichter-directeur van het Nexus Instituut, auteur van ´Adel van geest´).
"Als ik een lans breek voor de ´Adel van geest´, bedoel ik het besef van het onderscheid tussen goed en kwaad. Als de massademocratie waarin wij leven de adel van geest niet eert, dan vervallen wij onherroepelijk tot fascisme."
Bron: NRC Handelsblad, 26 september 2009.

De nuance: Het ego is de gevangene van de dualiteit, van goed en kwaad. Uit overlevingsdrang wil het die dualiteit in stand houden. Dat geschiedt onder anderen door het niet eren ervan als fascistisch oftewel als het ergste wat er is, als de volmaakte onvrijheid, aan te duiden. Die aanduiding is opmerkelijk, want het zijn juist de fascisten geweest die een scherp onderscheid tussen goed en kwaad maakten en op grond daarvan bijvoorbeeld 12 miljoen Joden hebben vermoord. Vraag: Wie is adel van geest, de persoon die (de) waarheid heeft of waarheid is?

Zoekterm: zoekriemen 

Immanuel Kant (filosoof 1724 – 1804): "De menselijke identiteit bestaat uit de beweegredenen die hij heeft."

De nuance: Het ego hecht zich aan vorm. De vorm bepaalt zijn identiteit. Een reden is iets wat het ego aangenomen heeft, dus een vorm. Dus niet de menselijke identiteit, maar het ego van de mens bestaat uit de beweegredenen die hij heeft. Het Zijn (wie je echt bent) is onthecht/los van vorm. Het Zijn is één met het Geheel dat voorbij vorm gaat. De ware menselijke identiteit bestaat dus niet uit beweegredenen. De manifestatie ervan wordt dan ook niet door beweegredenen bepaald. Dit betekent niet dat het Zijn geen beweegredenen kan hebben. Het betekent wel dat het Zijn er niet aan gehecht is en zijn Wil er niet door gestuurd wordt. De beweegreden kan wel de Wil van het Geheel en daarmee de manifestatie van het Zijn bepalen, maar of dat geschiedt is onzeker.
Het ego stelt dat iemand die consistent is in zijn beweegredenen een sterke persoonlijkheid is. Dat is echter schijn. Want geen enkele vorm en dus ook geen enkele beweegreden is vast. Consistent zijn in beweegredenen is dus eerder een zwakte. Het ego is intrinsiek zwak, omdat het dualistisch en daardoor geen kern, geen midden, kent. Voornoemde stelling van het ego is de wijze waarop het ego zichzelf in stand houdt. Want doet hij dat niet, dan zal hij de vorm, het houvast dat zijn identiteit bepaald, los moeten laten en daarmee sterven.

Zoekterm: zoekkant 

Immanuel Kant (filosoof 1724 – 1804): "Verlichting is het uittreden van de mens uit de onmondigheid die hij aan zichzelf te wijten heeft." "Onmondigheid is het onvermogen zich van zijn verstand te bedienen zonder leiding door een ander." Bron: ´Wat is verlichting?´ Ingeleid, vertaald en geannoteerd door prof. dr. B. Delfgauw. Agora Editie. ISBN 90 242 7631 4.

De nuance: Verlichting is het bevrijd/los zijn van de wil van alle gevoelens en dus ook van de wil van gevoelens als angst en onzekerheid die de onmondigheid veroorzaken. Verlichting is derhalve ongehinderde manifestatie, is Waarheid, het Goede zijn en doen.

Zoekterm: zoekkant 

Spinoza (filosoof 1632-1677): Ethica IV, stelling 24. "De mens kan alleen vrij genoemd worden voor zover hij het vermogen bezit om krachtens de wetten van zijn eigen natuur te bestaan en te handelen, hetgeen inhoudt het zoeken en vinden van het begrip der dingen."

De nuance: Door het gebrek aan nuance kan deze stelling als waar en als onwaar worden aangemerkt. De stelling is waar als onder de wetten van zijn eigen natuur de Wil van God, het geheel, het ware Zelf wordt verstaan. Want alleen dan is de mens één met God en dus vrij. De stelling is onwaar als onder de wetten van zijn eigen natuur de wil van het ego wordt verstaan. Het feit dat Spinoza het over wetten heeft, impliceert dat het over de wil van het ego gaat. Want God kent geen wetten, geen dogma’s, geen vaste principes/systemen. Zelfs de wet van de zwaartekracht ligt niet vast omdat deze inherent is aan de vergankelijke materie. Ook het feit dat Spinoza vindt dat vrijheid afhankelijk is van het zoeken en vinden van het begrip der dingen duidt op het ego. Want (volmaakte) vrijheid staat los van begrip, is dus onafhankelijk van begrip. Vrijheid is een staat van zijn die gerealiseerd wordt door zich vrij/los te maken van alles wat die staat in de weg zit c.q. blokkeert, zijnde de bewuste en onbewuste gevoelens en de in gedachten gevatte wil daarvan. Die staat is dus ook vrij/los van gedachten en daarmee van begrip. Het feit dat Spinoza vrijheid afhankelijk maakt van begrip, betekent dat hij het over de beperkte/onvolmaakte vrijheid van het ego heeft en niet over de onbeperkte/volmaakte vrijheid van het Zijn, het één zijn met God. Temeer daar hij vrijheid ook gelijk stelt aan het geleid worden door de rede en de intuïtie. Want dat zijn ook gedachtes. Het geleid worden door gedachtes geschiedt door er wilskracht op toe te passen. Dat is typisch des ego, want het Zijn hoeft geen wilskracht toe te passen aangezien zich in de Wil van het Zijn al kracht bevindt.

Zoekterm: zoekspinoza 

Spinoza (filosoof 1632-1677): "Eigenbelang is de kern en het wezen van alle menselijke handelingen."

De nuance: Alleen het ego handelt uit eigenbelang, uit de behoefte de intrinsieke onvervuldheid van zichzelf te vullen, te bevredigen. Het Zijn is vervuld en handelt dus niet vanuit eigenbelang, ook al lijkt dat in het handelen van het Zijn wel zo te zijn. Dat lijkt zo, omdat het Zijn zich kan manifesteren als het toe-eigenen, het nuttigen, van iets. Eigenbelang is de kern en het wezen van het ego, niet van het Zijn. Het Zijn is je Kern zijn, je wezen zijn. Dus eigenbelang is niet de kern en het wezen van de mens.

Zoekterm: zoekspinoza 

Paul de Blot, hoogleraar business spiritualiteit Business Universiteit Nyenrode.
"Business Spiritualiteit gaat om goed zakendoen, zorgvuldig, gedisciplineerd en vanuit een diepe inspiratie." Bron: Weblog Paul de Blot, 1 mei 2008.

De nuance: Het ego is dualistisch, de gevangene van goed en kwaad, en wil het leven beheersen. Het ego wil dus goed in plaats van slecht zaken doen en weet precies wat goed en slecht is. Zo wil het ook zorgvuldig in plaats van onzorgvuldig zaken doen en weet ook hierbij precies wat dat is. Het ego wil beheersing over zichzelf en het leven en noemt dat discipline. Het ego wil ook diepe inspiratie. Maar zolang er niet bij wordt verteld wat dat is mag worden aangenomen dat dit de inspiratie van het onvervulde en derhalve behoeftige/begerige ego is. Het Zijn is het volmaakt-zijn en is daardoor in ieder moment volmaakt in zijn doen en laten, ook al wordt dit getypeerd als niet goed, onzorgvuldig en ongedisciplineerd zakendoen. Het Zijn is het één zijn met het Geheel, met God, en is de staat van overgave aan de Wil ervan. Business spiritualiteit gaat dus in wezen over het doen van zaken vanuit het Zijn.

Zoekterm: zoekblot 

Paul de Blot, hoogleraar business spiritualiteit Business Universiteit Nyenrode. ´God is mens geworden.´ Wat je ook doet, doe het menswaardig. Dit is het schema. Het bestaat uit drie niveaus. Niveau 1 is Doen en Realisme. Want je bent pas spiritueel als je realist bent. Zonder realisme geen succes, maak je geen winst. Maar als je alleen realistisch bent, ben je binnen een paar jaar overspannen. Niveau 2 is zijnsniveau, het hart, idealisme. Dat moet in evenwicht zijn met het realisme. Niveau 3 is interactie. Je bent als mens een kosmisch en sociaal wezen. Daarom ben je in interactie met andere mensen en je omgeving. Zonder interactie geen samenwerking. Spiritualiteit is interdisciplinair. Het heeft met alles te maken." Bron: Het Financieele Dagblad 19-07-2007.

De nuance: Wat is menswaardig? Menswaardig is volwaardig zijn oftewel volmaakt zijn. God is het Geheel, het leven zelf, en dus volmaakt. Menswaardig zijn is dan het één zijn met God en de overgave aan de Wil van God die door de mens tot uitdrukking wordt gebracht. Die toestand wordt bereikt wanneer de mens zich heeft bevrijd uit de gevangenschap van de dualiteit, het ego, en daardoor één is geworden met de singulariteit, het Ware Zelf. Kortom, wanneer de mens het Zijn heeft gerealiseerd. Dan manifesteert de mens zich vrij, dus niet gehinderd door de wil van zijn ego: de in gedachten gevatte wil van zijn bewuste en onbewuste gevoelens. Dat is het volmaakte ´Doen´. Dat ´doen´ is ook het volmaakte realisme. Want dat is niet het ´doen´ van het ego dat dualistisch en daardoor schijnwaar/schijnrealistisch is, maar het ´doen´ van het Ware Zelf dat singulair (eenpuntig) en daardoor waar/realistisch is. Het verschil kan alleen innerlijk worden waargenomen. Het wordt niet bepaald door vorm, dus door bijvoorbeeld gedrag, overtuiging, kennis. Het Zijn is de toestand waarin de mens heel is, volmaakt open en volmaakt kernachtig is, volmaakt één is met hemel en aarde. Daarmee is de mens in wezen alles. Heeft hij alle tegenstellingen verenigd, dus ook hart en hoofd, idealistisch en realistisch, individualistisch en sociaal, kosmisch en aards, samenwerkend en niet samenwerkend, interactief en niet interactief, enz. enz. Conclusie: De uitspraken van de heer Blot in het Financieele Dagblad bevinden zich op het niveau van de dualiteit, het ego. De Weg naar het Zijn, naar het doel van spirituele ontwikkeling, ontbreekt daardoor.

Zoekterm: zoekblot 

Eckhart Tolle, auteur van ´Een Nieuwe Aarde´. "Je niet verzetten, niet oordelen en onthechting zijn de drie aspecten van ware vrijheid en verlicht leven." Bron: Een Nieuwe Aarde, 9e druk, blz. 174.

De nuance: De nuance over ´je niet verzetten´ heb ik hiervoor al gegeven. Met ´onthechting´als één van de drie aspecten ben ik het eens. Met het ´niet oordelen´ ben ik het niet eens. Dat vind ik een spiritueel dogma. Het ego kan oordelen, het Zijn ook. Het ego oordeelt vanuit de gevangenschap van goed en kwaad en vanuit onvervuldheid. Het ego heeft het oordelen nodig om de intrinsiek onvervuldheid of beter gezegd de behoeftigheid ervan te bevredigen. Immers, als het ego zegt dat iemand slecht is, dan impliceert dat dat het zelf goed is. Het probleem van deze behoeftebevrediging is dat het nooit tot vervulling leidt. Het Zijn oordeelt vanuit het Goede dat vrij/los is van goed en kwaad en dat vervuld is. Het Zijn heeft het oordelen niet nodig, want het is al vervuld. Als het oordeelt is dat de Wil van het Geheel, het leven zelf, God en dus niet de wil van het ego die uit is op behoeftebevrediging, op zelferkenning.

Zoekterm: zoektolle 

Eckhart Tolle, auteur van ´Een Nieuwe Aarde´. "……….. , je weet niet dat je een hel op aarde maakt. Leed berokkenen zonder het zelf te weten – dat is de essentie van onbewust leven, dat is helemaal in de greep van het ego zijn." Bron: Een Nieuwe Aarde, 9e druk, blz. 94.

De nuance: Je ego zijn, is de hel op aarde. De manifestatie van het ego maakt dat bewust, want het raakt de pijn, de disharmonie, die inherent is aan het ego, aan de afgescheidenheid van de harmonie van het Zijn. Er is dus geen sprake van leed berokkenen, dus van leed veroorzaken wat er niet was. Want het was er al, bewust dan wel onbewust, want dat is inherent aan de bedoeling van het op aarde zijn, hetwelk bestaat uit het vrij/los komen uit dat leed door het toelaten ervan.

Zoekterm: zoektolle

Eckhart Tolle, auteur van ´Een Nieuwe Aarde´. "Kasan, een zenleraar en monnik, moest eens de begrafenis van een beroemde edelman leiden. Terwijl hij stond te wachten op de komst van de gouverneur van de provincie en andere heren en dames, merkte hij dat zijn handpalmen bezweet waren. De volgende dag riep hij zijn leerlingen bij elkaar en bekende dat hij nog geen echte leraar kon zijn. Hij legde uit dat hij nog niet in staat was zich tegenover iedereen op dezelfde manier te gedragen, bedelaar of koning. Hij was nog niet bij machte door sociale rollen en conceptuele identiteiten heen te kijken en in ieder mens het wezenlijk gelijke te zien." Bron: Een Nieuwe Aarde, 9e druk, blz. 79.

De nuance: Het zweten hoeft helemaal niet veroorzaakt te worden door de onmacht om door sociale rollen en conceptuele identiteiten heen te kijken. Het kan ook veroorzaakt worden wanneer je daar wel toe in staat bent of beter gezegd wanneer je los bent van de gevoelens die mensen bij je oproepen en je bepalen, m.a.w. wanneer je je Zijn bent. Het Zijn gedraagt zich niet tegenover iedereen gelijk. Het Zijn gedraagt zich zoals het leven, de eenheid, het Geheel, God dat Wil. Dat is voor een ieder anders. Tolle verwart eenheid met gelijkheid.

Zoekterm: zoektolle